morior

morior
mŏrĭor, mortŭus, 3 ( fut. part. moriturus, a, um, Cic. Arch. 12, 30; id. Div. 2, 25, 54; 2, 47, 99; Liv. 21, 12, 4; Verg. A. 4, 308; id. ib. 2, 511 et saep.; old forms acc. to the fourth conj.: si vivimu' sive morīmur, Enn. ap. Prisc. p. 830 P.; Ann. v. 384 Vahl.; inf. moriri, Plaut. As. 1, 1, 108; id. Capt. 3, 5, 54; id. Rud. 3, 3, 12; id. Ps. 4, 7, 124 Ritschl N. cr.; Ov. M. 14, 215), v. dep. [Sanscr. root mar-, die; Gr. mor- (mro-, bro-), mar; brotos, marainô; cf.: morbus, marceo], to die (cf.: pereo, intereo, occĭdo, occumbo, obeo, exspiro; class.).
I.
Lit.: vivam an moriar, Enn. ap. Paul. ex Fest. s. v. metus, p. 123 Müll. (Trag. v. 179 Vahl.): ego cum genui, tum morituros scivi, Enn. ap. Cic. Tusc. 3, 13, 28 (Trag. v. 361 Vahl.):

mori,

Plaut. Bacch. 3, 4, 24:

atque eundem (L. Tarquinium)... accepimus mortuum esse, cum duodequadraginta regnavisset annos,

Cic. Rep. 2, 20, 36:

moriendum certe est,

id. Sen. 20, 74:

desiderio,

of desire, id. Att. 1, 3, 1:

ut fame senatores quinque morerentur,

id. ib. 6, 1, 6:

me esse homines mortuom dicant fame,

Plaut. Stich. 4, 2, 57; so,

fame,

Sen. Contr. 1, 1, 3; 1, 7, 8:

fame et siti,

Liv. 7, 35, 8: siti, id. 4, 30, 8; Petr. 10; Pomp. ap. Gell. 10, 24, 5:

vigilando,

Juv. 3, 232: ex vulnere, of a wound, Pollio ap. Cic. Fam. 10, 33, 4:

in tormentis,

Liv. 40, 23:

alterius amore,

Ov. Am. 2, 7, 10:

curis,

Tib. 2, 7, 33 (6, 51):

fame,

Petr. 10:

inediā,

Plin. 14, 13, 14, § 89:

significabat interruptis atque morientibus vocibus,

dying accents, the accents of a dying man, Cic. Cael. 24, 59:

mori videbamus in studio dimetiundi paene caeli atque terrae C. Galum,

spend his whole life in, id. Sen. 14, 49:

cum te complexā morientem, Galle, puellā Vidimus,

desperately in love, dying for love, Prop. 1, 10, 5:

ei mihi, si quis, Acrius ut moriar, venerit alter amor,

id. 2, 4, 1 sq.: moriar, si, may I die, if, etc., Cic. Att. 8, 6, 4.—
II.
Transf., of things, to die away, decay, to wither away, pass away, to vanish, lose its strength, etc.;

of members of the body: id quod supra vinculum est, moritur,

loses its vitality, Cels. 7, 14.—Of plants:

rutam et hederas illico mori,

die away, perish, Plin. 28, 7, 23, § 78:

moriturque ad sibila campus,

Stat. Th. 5, 528.—Of fire:

flammas vidi nullo concutiente mori,

die out, go out, Ov. Am. 1, 2, 11;

of comets: donec in exiguum moriens vanesceret ignem,

Claud. B. Get. 248:

unguenta moriuntur,

lose their strength, Plin. 13, 3, 4, § 20.— To end, close:

dies quidem jam ad umbilicum est dimidiatus mortuus,

Plaut. Men. 1, 2, 45.—Comic.:

vae illis virgis miseris, quae hodie in tergo morientur meo,

will find their death, be destroyed, broken, Plaut. Capt. 3, 4, 117:

ut iste interpositus sermo deliciarum desidiaeque moreretur,

Cic. Cael. 31, 76:

ne suavissimi hominis memoria moreretur,

id. Pis. 38, 93:

cum multa cotidie ab antiquis ficta moriantur,

fall into disuse, become obsolete, Quint. 8, 6, 32:

gratia,

Ov. P. 3, 2, 27. —Esp. (in eccl. Lat.), of the loss of moral or spiritual vitality, to die, to lose virtue and divine guidance:

in Adam omnes moriuntur,

Vulg. 1 Cor. 15, 22:

confirma cetera quae moritura erant,

id. Apoc. 3, 2; cf. id. Johan. 11, 26; id. Rom. 7, 9.—Hence, mŏrtŭus, a, um, P. a., dead (class.).
A.
Adj.
1.
Lit.:

sanguine tauri poto mortuus concidit,

Cic. Brut. 11, 43.—Prov.:

mortuum esse alicui,

to be dead to one, to wish to have nothing further to do with him, Plaut. Cist. 3, 15.—
2.
Transf.
a.
Of persons, faint, overwhelmed:

cum tu, quod tibi succederetur, exsanguis et mortuus concidisti,

Cic. Pis. 36, 88.—
b.
Of things concr. and abstr., dead, decayed, withered, passed away, etc.:

lacerti,

Cic. Sen. 9, 27:

flores,

Plin. 11, 8, 8, § 18:

et antiquae leges,

Cic. Verr. 2, 5, 18, § 45:

plausus,

id. Att. 2, 19, 3:

mortuā re verba nunc facis. Stultus es, rem actam agis,

dead, done with, Plaut. Ps. 1, 3, 27.—
c.
Mare mortuum.
(α).
The North Sea of Europe, Plin. 4, 13, 27, § 94.—
(β).
The Dead Sea of Judea, Just. 36, 3.—
B.
Subst.: mŏrtŭus, i, m., a dead person, dead man:

mortuum in domum inferre,

Cic. Mil. 27, 75:

a mortuis excitare,

to awake from the dead, id. de Or 1, 57, 242:

amandare aliquem infra mortuos,

even below the dead, id. Quint. 15, 49:

ut multis mortuus unus sufficeret,

Juv. 15, 79:

ossa mortuorum,

Vulg. Matt. 23, 27.—Prov.: mortuo verba facere, to talk to a dead man, i. e. in vain, Plaut. Poen. 4, 2, 18; Ter. Phorm. 5, 9, 26.—Esp. (eccl. Lat.), dead, without spiritual life:

nomen habes quod vivas et mortuus es,

Vulg. Apoc. 3, 1:

fides sine operibus mortua est,

id. Jac. 2, 26; cf. id. Eph. 2, 1; 5, 14.—Also, dead to any thing, not alive to it, not open to its influence, etc.:

peccato,

Vulg. Rom. 6, 2:

peccatis,

id. 1 Pet. 2, 24:

legi,

id. Gal. 2, 19; cf.:

mortui cum Christo ab elementis hujus mundi,

id. Col. 2, 20:

mortui estis, et vita vestra est abscondita cum Christo in Deo,

id. ib. 3, 3.

Lewis & Short Latin Dictionary, 1879. - Revised, Enlarged, and in Great Part Rewritten. . 2011.

Игры ⚽ Нужен реферат?

Look at other dictionaries:

  • Dilexi justitiam et odi iniquitatem, propterea morior in exilio. — См. Правду говорить себе досадить …   Большой толково-фразеологический словарь Михельсона (оригинальная орфография)

  • Ipso facto — Lateinische Phrasen   A B C D E F G H I L M N O P …   Deutsch Wikipedia

  • Liste lateinischer Phrasen/I — Lateinische Phrasen   A B C D E F G H I L M N O P Q R S T U V …   Deutsch Wikipedia

  • MORT — «DEPUIS qu’elles se savent mortelles, les civilisations ne veulent plus mourir.» Cette boutade est située, datée: elle reprend un mot de Paul Valéry sur l’Europe d’après 1918 et elle l’étend, elle le transforme pour l’appliquer à un monde en… …   Encyclopédie Universelle

  • мереть — мру, укр. мерети, мерти, мру, блр. мерцi, мерць, мру, др. русск. мерети, мьру, ст. слав. мрѣти, мьрѫ, болг. мра, сербохорв. мриjѐти, мре̑м, словен. mrẹti, mrjèm, чеш. mřiti, mru, слвц. mrеt᾽, mrem, польск. mrzec, mrę, в. луж. mrěc, mru, н.… …   Этимологический словарь русского языка Макса Фасмера

  • Latin conjugation — Conjugation is the creation of derived forms of a verb from its basic forms or principal parts. It may be affected by person, number, gender, tense, mood, voice or other language specific factors. When, for example, we use a verb to function as… …   Wikipedia

  • Pope Gregory VII — Infobox Pope English name=Gregory VII birth name=Ildebrando di Soana term start=April 22, 1073 term end=May 25, 1085 predecessor=Alexander II successor=Victor III birth date=c. 1020 birthplace=Sovana, Italy dead=dead|death date=death… …   Wikipedia

  • Music of Cyprus — The music of Cyprus includes a variety of classical, folk and popular genres. Cypriot folk music is similar to the folk music of Greece, and includes dances like sousta, syrtos, Kalamatianos, zeimbekiko, and Rebetika. Contents 1 Medieval music 2… …   Wikipedia

  • Armin T. Wegner — Armin Theophil Wegner (October 16 1886 ndash; May 17 1978) was a German soldier in World War I, a prolific author and a seminal figure in German Expressionism, a human rights activist, and a victim of Nazi persecution. [Fascism and Democracy in… …   Wikipedia

  • Gregor VII. — Gregor VII., aus einem Manuskript des 11. Jh. Gregor VII., eigentlich Hildebrand von Soana (* um 1020 in Sovana; † 25. Mai 1085 in Salerno) war Papst vom 22. April 1073 bis 1085. Wegen seiner Bedeutung für die Kirchenreform gilt er als einer der… …   Deutsch Wikipedia

  • Karl Julius Weber — (* 16. oder 20. April 1767 in Langenburg; † 19. Juli 1832 in Kupferzell; auch Carl Julius Weber geschrieben) war ein deutscher Schriftsteller und bedeutender Satiriker …   Deutsch Wikipedia

Share the article and excerpts

Direct link
Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”